RBI नवीन नियम 2025 : सर्व बँक खातेदारांसाठी केवायसी अपडेट अनिवार्य, नियम मोडल्यास खाते होऊ शकते बंद
RBI New Rules 2025 : भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ने देशातील सर्व बँक खातेदारांसाठी एक महत्त्वपूर्ण नियम जाहीर केला आहे. जर तुमचं खाते कोणत्याही बँकेत — सरकारी असो किंवा खाजगी — असेल, तर हा नियम तुमच्यावर लागू होणार आहे. नवीन नियमानुसार प्रत्येक खातेदाराने नियमितपणे आपले KYC (Know Your Customer) म्हणजेच “ग्राहक ओळख प्रक्रिया” अपडेट करणे बंधनकारक आहे. जर तुम्ही वेळेत केवायसी अपडेट केली नाही, तर तुमच्या खात्यातील व्यवहार थांबवले जाऊ शकतात आणि तुम्हाला पैसे काढण्यात अडचणी येऊ शकतात.
बँकिंग क्षेत्रात केवायसी हा एक अत्यंत महत्त्वाचा भाग बनला आहे आणि याकडे दुर्लक्ष करणे म्हणजे स्वतःसाठी अडचण निर्माण करणे होय. हा नियम नवीन खातेदारांसोबतच जुन्या खातेदारांनाही लागू आहे. त्यामुळे प्रत्येक खातेदाराने या नियमाबद्दल पूर्ण माहिती ठेवणे आणि त्याचे पालन करणे अत्यावश्यक आहे.
*हे ही वाचा…. केंद्र सरकारचा मोठा निर्णय घ्या वाचून येथे क्लिक करून वाचा
🔹 केवायसी म्हणजे काय आणि त्याचे महत्त्व. RBI New Rules 2025
KYC (Know Your Customer) म्हणजे आपल्या ग्राहकाची ओळख पटविण्याची प्रक्रिया. या अंतर्गत बँक आपल्या ग्राहकाची ओळख आणि पत्त्याची पडताळणी करते. यात आधार कार्ड, पॅन कार्ड, बँक पासबुक, ओळखपत्र, अशा विविध कागदपत्रांचा समावेश असतो.
केवायसीचा मुख्य उद्देश म्हणजे आर्थिक फसवणूक, मनी लॉन्डरिंग, आणि दहशतवादाच्या आर्थिक मदतीसारख्या गुन्ह्यांपासून संरक्षण मिळवणे. या प्रक्रियेमुळे बँकांना त्यांच्या ग्राहकांची खरी ओळख समजते आणि खात्यांची पारदर्शकता टिकते. त्यामुळे बनावट खात्यांवर नियंत्रण मिळवणे शक्य होते.
केवायसी प्रक्रिया खातेदारांसाठीही फायदेशीर आहे कारण यामुळे त्यांचे खाते अधिक सुरक्षित राहते आणि फसवणुकीच्या घटना कमी होतात.
🔹 RBI चा नवीन नियम : प्रत्येक 2 वर्षांनी केवायसी अपडेट आवश्यक.
2025 पासून लागू झालेल्या आरबीआयच्या नव्या नियमानुसार, सर्व बँक खातेदारांनी किमान दोन वर्षांनी एकदा आपली केवायसी माहिती अपडेट करणे अनिवार्य आहे.
या नियमानुसार, बँकांकडे ग्राहकांची अद्ययावत माहिती असणे आवश्यक आहे. दोन वर्षांच्या कालावधीत व्यक्तीचा पत्ता, मोबाइल क्रमांक किंवा इतर वैयक्तिक माहिती बदलू शकते. नियमित केवायसी अपडेटमुळे बँक खातेदार जिवंत आणि खाते सक्रिय असल्याचेही सुनिश्चित करता येते.
जर एखाद्या खातेदाराचा मृत्यू झाला असेल, तर केवायसी प्रक्रियेच्या माध्यमातून बँकेला त्याची माहिती मिळू शकते, ज्यामुळे निष्क्रिय किंवा बनावट खाती शोधण्यात मदत होते.
🔹 केवायसी न केल्यास काय होऊ शकते? RBI New Rules 2025
जर तुम्ही वेळेत केवायसी अपडेट केली नाही, तर त्याचे गंभीर परिणाम भोगावे लागू शकतात.
- तुमचे बँक खाते फ्रीज (बंद) होऊ शकते.
- तुम्ही एटीएममधून पैसे काढू शकणार नाही,
- ऑनलाइन व्यवहार थांबवले जातील,
- अगदी UPI किंवा नेट बँकिंग सुद्धा काम करणार नाही.
आपत्कालीन स्थितीत खाते बंद असल्यास मोठी अडचण निर्माण होऊ शकते. म्हणूनच केवायसीची वेळोवेळी तपासणी करणे अत्यावश्यक आहे.
बँका सामान्यतः SMS किंवा ई-मेलद्वारे केवायसी अपडेटची सूचना देतात, परंतु कधी कधी ही माहिती दुर्लक्षित होते किंवा स्पॅममध्ये जाते. त्यामुळे स्वतःहूनही आपल्या खात्याची स्थिती तपासावी.
हे ही वाचा. आचारसंहितेच्या काळातही लाडकी बहीण योजनेचा हफ्ता मिळणार, क्लिक करून वाचा
🔹 केवायसीसाठी आवश्यक कागदपत्रे
केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
- आधार कार्ड – ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा म्हणून.
- पॅन कार्ड – आर्थिक व्यवहारांसाठी अत्यावश्यक.
- बँक पासबुक / स्टेटमेंट – खात्याची माहिती दर्शविण्यासाठी.
- नवीन पासपोर्ट साईज फोटो.
- जर पत्ता बदलला असेल तर विज बिल, टेलिफोन बिल, रेशन कार्ड किंवा भाडे करारपत्र सादर करावे.
- मोबाइल क्रमांक आधारशी लिंक असावा आणि सर्व कागदपत्रांवरील माहिती एकसारखी असावी.
सर्व कागदपत्रांची मूळ प्रती आणि छायांकित प्रती दोन्ही सोबत ठेवाव्यात. जर कोणत्याही कागदपत्रात चुका असतील तर त्या आधी सुधाराव्यात.
🔹 बँक शाखेत केवायसी कशी करावी? RBI New Rules 2025
बँक शाखेत केवायसी अपडेट करणे सर्वात सोयीचे आणि सुरक्षित आहे. प्रक्रिया पुढीलप्रमाणे आहे:
- सर्व आवश्यक कागदपत्रांसह आपल्या बँकेच्या शाखेत जा.
- ग्राहक सेवा विभाग किंवा KYC काउंटर येथे संपर्क साधा.
- तुम्हाला एक KYC अपडेट फॉर्म दिला जाईल.
- फॉर्ममध्ये नाव, पत्ता, मोबाइल क्रमांक, आधार क्रमांक, पॅन क्रमांक यासह सर्व माहिती नीट भरावी.
- फॉर्मसोबत कागदपत्रांच्या प्रती जोडाव्यात.
- बँक कर्मचारी तुमच्या कागदपत्रांची पडताळणी करतील.
- काही बँका बायोमेट्रिक व्हेरिफिकेशन (अंगठ्याचा ठसा किंवा डोळ्याचा स्कॅन) करतात.