Created by satish, 14 November 2025
Rbi news today :– रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने ₹५०० च्या नोटांच्या वापर आणि व्यवहारांबाबत नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. हा नियम व्यवसाय किंवा वैयक्तिक व्यवहारात मोठ्या प्रमाणात ₹५०० च्या नोटांचा वापर करणाऱ्या कोणालाही लागू होईल. या निर्णयाचा प्राथमिक उद्देश वेगाने पसरणाऱ्या बनावट चलनाला आळा घालणे आहे.
RBI च्या नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, मोठ्या प्रमाणात ₹५०० च्या नोटांचा वापर केल्यास कायदेशीर कारवाई होऊ शकते. हा नियम विशेषतः व्यापारी, लहान व्यवसाय आणि सामान्य लोकांना बनावट नोटांच्या जाळ्यात अडकण्यापासून वाचण्यास मदत करण्यासाठी तयार करण्यात आला आहे. या लेखात, आपण RBI च्या नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांचे तपशील आणि त्यांच्याशी संबंधित नियम समजून घेऊ.
⭕५०० रुपयांच्या नोटांबाबत आरबीआयचे महत्त्वाचे मार्गदर्शक तत्वे
नकली रोखण्यासाठी आणि ग्राहकांचे संरक्षण करण्यासाठी आरबीआयने खालील महत्त्वाचे मार्गदर्शक तत्वे जारी केली आहेत:
- १०,००० रुपयांच्या व्यवहार मर्यादा: लहान आणि मोठे व्यापारी ५०० रुपयांच्या नोटांमध्ये १०,००० रुपयांपेक्षा जास्त रोख व्यवहार करू शकत नाहीत. या मर्यादेचे उल्लंघन करणाऱ्या कोणत्याही व्यापाऱ्याला दंड आकारला जाऊ शकतो.
- बँक ठेव अनिवार्य: जर तुमच्याकडे ५०० रुपयांच्या मोठ्या प्रमाणात नोटा असतील, तर तुम्ही त्या ताबडतोब तुमच्या जवळच्या बँक शाखेत जमा कराव्यात.
- आवश्यक कागदपत्रे: बँकेत मोठी रक्कम जमा करताना, तुम्ही तुमचे आधार कार्ड आणि पॅन कार्ड सारखे आवश्यक कागदपत्रे सोबत बाळगली पाहिजेत.
- बनावट नोटांची तक्रार करणे: जर तुम्हाला एखादी नोट बनावट असल्याचा संशय आला तर तुम्ही ताबडतोब जवळच्या बँकेत किंवा पोलिस ठाण्यात तक्रार करावी.
🔺बनावट नोटांच्या प्रसाराला आळा घालणे का महत्त्वाचे आहे?
बनावट नोटांचे प्रसार देशाच्या अर्थव्यवस्थेसाठी आणि सामान्य जनतेसाठी हानिकारक आहे. RBI ने खालील कारणांसाठी हे कठोर मार्गदर्शक तत्वे जारी केली आहेत:
- अर्थव्यवस्थेचे नुकसान: बनावट नोटा थेट महागाईला कारणीभूत ठरतात आणि आर्थिक व्यवस्था अस्थिर करतात.
- व्यापाऱ्यांचे संरक्षण: लहान व्यापारी अनेकदा बनावट नोटांना बळी पडतात, ज्यामुळे त्यांचे मोठे आर्थिक नुकसान होते.
- कायदेशीर कारवाई: बनावट नोटांच्या व्यवहारात सहभागी असलेल्यांवर कठोर कायदेशीर कारवाई आवश्यक आहे.
🔵नकली नोटांची ओळख आणि ठेव प्रक्रिया
RBI लवकरच जनतेसाठी बनावट आणि खऱ्या नोटांमध्ये फरक कसा करायचा याबद्दल तपशीलवार मार्गदर्शक तत्वे जारी करेल.
🔵नकली नोट आढळल्यास काय करावे:
- तुमच्या संशयाची पुष्टी करा: जर तुम्हाला ₹५०० ची नोट बनावट असल्याचा संशय असेल तर ती ताबडतोब टाकून द्या.
- बँक/पोलिसांना कळवा: तुमच्या जवळच्या बँकेला किंवा पोलिस स्टेशनला ताबडतोब कळवा.
- जमा प्रक्रिया: जर बँक बनावट नोटा स्वीकारत असेल, तर तुम्हाला तुमची ओळख आणि आवश्यक कागदपत्रे (आधार/पॅन) सादर करावी लागतील जेणेकरून बनावट नोटांचा स्रोत पडताळता येईल. Rbi bank update
नकली नोटांच्या बेकायदेशीर व्यापाराला प्रभावीपणे आळा घालण्यासाठी सर्व व्यापारी आणि सामान्य नागरिकांनी या नवीन मार्गदर्शक तत्वांचे काटेकोरपणे पालन करणे महत्वाचे आहे.